Rijkswaterstaat is voornemens om de Maasoever ter hoogte van Oeffelt in de gemeente Boxmeer op twee stukken van circa 300 meter natuurvriendelijker te maken.
Dat gebeurt door de stenen bestorting zoveel mogelijk weg te halen, zodat de oever aantrekkelijker wordt voor plant en dier om in te leven. De omgevingsvergunning hiervoor is in februari verleend en ligt nog tot en met vrijdag 26 maart 2021 ter inzage voor belanghebbenden op het gemeentehuis in Boxmeer.
Het gaat om twee trajecten aan beide zijden van de monding van de Oeffeltse Raam. Het oostelijke traject genaamd Oeffelt-3 loopt van rivierkilometer 156,95 tot 157,2 en is 250 meter lang. De oeververdediging wordt hier tot 1 meter onder het gemiddelde waterpeil weggehaald.
Oeffelter Meent
Traject Oeffelt-4 ligt aan de westkant van de beekmonding, tussen rivierkilometer 157,4 en 157,7 en wordt op dezelfde manier ‘ontsteend’. Dit stuk is 320 meter lang en grenst aan het achterliggende Natura 2000-gebied Oeffelter Meent, waar Staatsbosbeheer de natuurbeheerder van is. Hier is veel ruimte aanwezig om de gewenste rivierprocessen afkalving en aanzanding meer vrij spel te geven. Dit past bij het doel om in dit gebied het natuurtype stroomdalgrasland in stand te houden. In de monding van de Oeffeltse Raam vinden geen werkzaamheden plaats. Wel zal bij de uitstekende landpunt direct aan de oostzijde eveneens de bestorting worden weggehaald. De werkzaamheden leveren naar verwachting weinig tot geen overlast op voor de omgeving.
Vloeiende aansluiting
De nieuwe locaties maken de al eerder in 2015 heringerichte oeverdelen als het ware compleet. Daarbij zijn destijds haaks op de rivier met stenen gevulde sleuven in het maaiveld aangelegd om te voorkomen dat de afkalving in die richting zou doorzetten. Deze zijn nu niet meer nodig en worden daarom weggehaald. Zodoende gaan de bestaande en nieuwe ontsteende stukken vloeiend op elkaar aansluiten.
Begroeiing
Ter voorbereiding zullen de struiken en kleine bomen in de steenbestorting worden verwijderd om het ontstenen te vergemakkelijken. Niet alles gaat daarbij weg. Een deel van de begroeiing blijft staan omdat die ecologisch nuttig is voor vleermuizen en diverse vogels. Verder is in het ontwerp rekening gehouden met de achterliggende Maasheggen; deze liggen ver genoeg van de afkalvingsgrens af en blijven dus behouden. Ook de huidige radarbakens voor de scheepvaart blijven behouden. Voor zover nodig worden die na de ingreep teruggeplaatst.
Meer plek voor plant en dier
Na herinrichting mag de Maas weer inwerken op de oever. Zo ontstaat er in de loop van de tijd een geleidelijke overgang van water naar land met strandjes, steilranden en ondiepe delen. Veel waterplanten zijn daarvan afhankelijk om te kunnen wortelen, en vissen vinden op hun beurt tussen de planten een goede plek om te schuilen en paaien. Het natuurlijker inrichten van de Maasoevers volgt uit de Europese Kaderrichtlijn Water. Daarin hebben alle landen van de Europese Unie afspraken gemaakt over onder andere het verbeteren van de ecologische kwaliteit van onze oppervlakte- en grondwateren.
Omgevingsvergunning nu ter inzage
Het ontwerp voor oevertrajecten Oeffelt 3 en 4 is afgestemd met de gemeenten Boxmeer en Cuijk, Provincie Noord-Brabant, waterschap Aa en Maas en medegrondeigenaar Staatsbosbeheer. De gemeente Boxmeer heeft de omgevingsvergunning half februari verleend. Deze ligt nog tot en met 26 maart ter inzage op het gemeentehuis. Tot die tijd kunnen belanghebbenden desgewenst een zienswijze indienen, die de gemeente vervolgens in behandeling neemt. De stukken zijn alleen op afspraak in te zien. U kunt daarvoor bellen met de afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving, bereikbaar op werkdagen tussen 08.30 en 12.15 uur op telefoonnummer (0485) 585 911.
Planning
De werkzaamheden voor Oeffelt 3 en 4 gaan nog niet meteen beginnen als de omgevingsvergunning definitief is verleend. Deze locaties maken namelijk onderdeel uit van een groter pakket van 10 maatregelen verspreid over meerdere Maasgemeenten. Per maatregel kan er bovendien sprake zijn van meerdere vergunningen. Als alle vergunningen rond zijn, zoekt Rijkswaterstaat via een aanbesteding een aannemer voor de uitvoering. Die bepaalt straks zelf hoe en in welke volgorde de 10 locaties onder handen worden genomen. De verwachting is dat de werkzaamheden voor dit totale pakket eind 2021 van start gaan. Wanneer het werk buiten bij Oeffelt aan de beurt is, is nu nog niet te zeggen. Als dat daadwerkelijk gaat beginnen, volgt nadere informatie van Rijkswaterstaat.
Horizon 2027
De afgelopen jaren is vanuit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) al zo’n 100 km aan natuurvriendelijke oevers langs de Maas gerealiseerd. Ook zijn er 15 ondiepe geulen aangelegd en 28 beekmondingen aantrekkelijker gemaakt voor waterplanten en –dieren die van nature bij de Maas horen. Maar het werk is nog niet klaar. Tot en met 2027 staat er nog een aanzienlijke vervolgopgave op het programma.
In onderzoek
In de regio Boxmeer onderzoekt ingenieursbureau Arcadis momenteel voor Rijkswaterstaat of het haalbaar is om nog een natuurvriendelijke oever te realiseren en op enkele plekken ondiepe geulen aan te leggen. Ook het mogelijke herstel van een beekmonding wordt bekeken. Dat gebeurt in overleg met nauw betrokken partijen, zoals de grondeigenaren, waterschap, gemeente en andere direct belanghebbenden. Hiervoor loopt nu de eerste onderzoeksfase (planuitwerking). Verder staat in dit gebied nog het verbeteren van de monding van de Campagnebeek op het KRW-programma in de komende jaren. Waterschap Aa en Maas is kartrekker van dat project.
Meer weten?
Kijk op www.rijkswaterstaat.nl/maasoevers of bel voor vragen met de publieksinformatielijn van Rijkswaterstaat 0800-8002 (gratis). Klik hier voor de brochure ‘Verder werken aan ecologisch herstel van de Maas 2020-2027’ voor uitleg over het hoe en waarom van de KRW-maatregelen langs de Maas.
