Vanaf maandag 18 mei kunnen meer doelgroepen zich door de GGD laten testen op het coronavirus. Zij moeten wel klachten hebben die passen bij COVID-19, zoals hoesten, neusverkouden en/of koorts. Ook moeten zij aangemeld zijn voor de test door een arts.
Op deze pagina vindt u veelgestelde vragen over het beleid om mensen te testen op het coronavirus.
Testen
Wie kunnen er getest worden op corona?
Mensen die op dit moment in aanmerking komen om getest te worden, zijn:
- patiënten uit risicogroepen die in het ziekenhuis zijn opgenomen;
- patiënten die niet in het ziekenhuis zijn opgenomen, maar een groot risico lopen om ernstig ziek te worden bij een besmetting;
- zorgmedewerkers binnen en buiten het ziekenhuis die directe zorg verlenen;
- politieagenten, Buitengewoon opsporingsbeambtenaren (BOA's) en en medewerkers in het gevangeniswezen die in hun werk te maken kunnen krijgen met het coronavirus;
- medewerkers in het basisonderwijs en kinderopvang;
- jeugdtrainers;
- mensen werkzaam in contactberoepen, zoals kappers, schoonheidsspecialisten, rijinstructeurs;
- mantelzorgers, PGB-gefinancierde (in)formele zorgverleners en vrijwilligers in de palliatieve zorg;
- medewerkers in de WMO-gefinancierde zorg en in de jeugdzorg;
- medewerkers in het OV, de politie, de marechaussee en andere handhavers.
Voor al deze groepen geldt dat zij alleen getest worden als zij corona-gerelateerde klachten hebben (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts) en doorverwezen zijn door een arts.
Waarom worden alleen mensen met klachten getest?
Testen heeft weinig zin als u geen klachten heeft. Als bij iemand zonder klachten uit de test blijkt dat hij of zij geen corona heeft, dan zegt dat niet veel.
Wie bepaalt of ik getest word?
Een arts bepaalt of testen nodig is en kan u doorverwijzen naar de GGD voor testafname. Dit kan uw huisarts zijn, een bedrijfsarts of een arts van de GGD.
Wie voert de test uit?
De GGD, huisartsen en ziekenhuizen nemen de test af. De GGD'en hebben testlocaties ingericht zoals ‘drive-through teststraten’.
Wat gebeurt er tijdens een corona-test?
Om te testen of u besmet bent, wordt er met een wattenstaafje keel- en/of neusslijm afgenomen. Dit slijm wordt naar een microbiologisch laboratorium gestuurd. Onderzoekers kunnen uit het genetisch materiaal van het virus opmaken of u besmet bent. Dit noemen we een microbiologische test.
Kan er ook getest worden of ik corona heb gehad?
Met een bloedtest kan getest worden op antistoffen in het bloed, dit heet een serologische test. Daarmee is te zien of iemand de ziekte heeft doorgemaakt. De kwaliteit van deze testen wordt momenteel onderzocht. Op dit moment is het nog onbekend of mensen die de ziekte hebben doorgemaakt ook daadwerkelijk beschermd zijn tegen het opnieuw krijgen van het coronavirus. Daarom worden serologische tests nog niet toegepast op individuen.
Patiënten en risicogroepen
Welke patiënten worden getest?
Patiënten uit risicogroepen die in het ziekenhuis zijn opgenomen worden getest. Patiënten die niet in het ziekenhuis zijn opgenomen, maar een groot risico lopen om ernstig ziek te worden bij een besmetting kunnen getest worden. Dat geldt ook als besmetting grote gevolgen heeft voor de behandeling, verpleging of verzorging van de patiënt. De behandelend arts bepaalt of testen nodig is. Ook patiënten in een zorghotel of verpleeghuis en patiënten die veel thuiszorg of mantelzorg nodig hebben, kunnen getest worden als de arts dat nodig vindt.
Wat zijn de risicogroepen?
Risicogroepen zijn mensen van 70 jaar en ouder. En volwassenen (ouder dan 18 jaar) met een van onderliggende aandoeningen:
- chronische afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen, die vanwege de ernst onder behandeling van een longarts zijn;
- chronische hartaandoeningen, die vanwege de ernst onder behandeling van een cardioloog zijn;
- diabetes mellitus: slecht ingestelde diabetes of diabetes met secundaire complicaties;
- ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie;
- verminderde weerstand tegen infecties door medicatie voor auto-immuunziekten, na orgaan- of stamceltransplantatie, bij hematologische aandoeningen, bij (functionele) asplenie, bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane ernstige afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is, of tijdens en binnen 3 maanden na chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten;
- een onbehandelde hivinfectie of een hivinfectie met een CD4-getal < 200/mm3;
- ernstig leverlijden in Child-Pugh classificatie B of C;
- morbide obesitas (BMI > 40).
Medewerkers in de zorg testen
Welke zorgmedewerkers kunnen worden getest?
Alle zorgmedewerkers binnen het ziekenhuis die patiëntcontact hebben kunnen worden getest. Zorgmedewerkers buiten het ziekenhuis kunnen getest worden als zij direct patiënt – of cliëntcontact hebben én (lichte) klachten hebben die passen bij een coronabesmetting (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts).
Dit geldt ook voor medewerkers in de WMO-gefinancierde zorg en de jeugdzorg en voor zorgverleners die aan kwetsbare mensen thuis zorg verlenen.
Meer informatie staat in de richtlijn testbeleid mantelzorgers, vrijwilligers palliatieve zorg en pgb gefinancierde zorg.
Ik ben zorgmedewerker en denk dat ik corona heb, wat moet ik doen?
U meldt zich bij de arts die voor uw organisatie de beoordeling doet. Dit is de bedrijfsarts of instellingsarts, of als deze er niet zijn, de arts infectiebestrijding van de GGD.
De arts verwijst u door naar een testlocatie van de regionale GGD. Bekijk de poster ‘Testen van zorgmedewerkers buiten het ziekenhuis’ om in handige stappen te lezen hoe het testen van zorgmedewerkers met direct patiënt– of cliëntcontact in zijn werk gaat.
Ik ben zorgmedewerker. Wat moet ik doen als mijn werkgever of de bedrijfsarts een test niet nodig vindt?
Er is altijd een beoordeling nodig van een (bedrijfs)arts om te bepalen of testen zinvol is. Hiervoor hanteert de arts de richtlijnen van het RIVM. Heeft u het idee dat het proces niet goed verloopt? Bespreek dit in eerste instantie met uw leidinggevende. Mocht u daar niet uitkomen, bespreek dit dan met de contactpersoon van uw branchevereniging. Bent u niet aangesloten bij een branchevereniging? Dan kunt u contact opnemen met de regionale GGD.
Ik ben zzp’er in de zorg en heb een opdracht bij een organisatie of instelling. Hoe kan ik me laten testen?
Als u coronagerelateerde klachten heeft (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts) kunt u zich als zzp’er in de zorg laten testen bij uw huisarts of de GGD.
Ik lever zorg aan kwetsbare mensen thuis. Kan ik me laten testen?
Mantelzorgers, PGB gefinancierde zorgverleners en vrijwilligers in palliatieve zorg, die direct patiënt- of cliëntcontact hebben én (lichte) klachten hebben die passen bij een coronabesmetting (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts), kunnen zich laten testen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een arts
Ik lever zorg aan kwetsbare mensen thuis, maar maak geen deel uit van het huishouden van de cliënt. Hoe kan ik me laten testen?
- U meldt zich bij de regionale GGD voor een afspraak om te testen.
- De GGD arts doet de triage en test indien noodzakelijk.
- Tot de testuitslag bekend is laat u de zorg overnemen door een andere (professionele) zorgverlener.
Ik ben mantelzorger en woon bij de cliënt in huis. Hoe kan ik me laten testen?
- U belt de huisarts of de GGD voor een afspraak om te testen.
- De huisarts/GGD arts toetst of testen noodzakelijk is.
- Tot de testuitslag bekend is laat u de zorg overnemen door een (andere) professionele zorgverlener.
- In afwachting van het testresultaat gelden voor u de leefregels zoals bij een verdachte patiënt in de thuissituatie.
- Is de testuitslag positief dan gelden voor u de leefregels zoals bij een bevestigde patiënt in de thuissituatie.
Wie kan mijn werk als mantelzorger overnemen als er sprake is van een coronabesmetting?
Het is soms lastig te regelen om mantelzorg over te laten nemen. De zorgladder voor mantelzorgers kan helpen te bezien bepalen welke ondersteuning nodig en mogelijk is. U vindt de mantelzorgladder op Mantelzorg.nl. Deze ondersteuning is door de overheid verder uitgewerkt in de Richtlijn Mantelzorgondersteuning.
Testen overige doelgroepen
Ik werk in de handhaving en toezicht. Kan ik getest worden?
Politieagenten, marechaussee, Bijzondere opsporingsambtenaren (BOA’s) en medewerkers in het gevangeniswezen die in hun werk te maken krijgen met het coronavirus kunnen zich laten testen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een door uw werkgever aangewezen (bedrijfs)arts.
Ik werk in het (speciaal) basisonderwijs of de kinderopvang. Kan ik getest worden?
Om als medewerker in het (speciaal) basisonderwijs of de kinderopvang getest te worden moet u in uw werk direct contact hebben met de kinderen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een door uw werkgever aangewezen (bedrijfs)arts.
Bekijk de poster ‘Testen in basisonderwijs, speciaal (basis)onderwijs en kinderopvang’ om in handige stappen te lezen hoe het testen in zijn werk gaat.
Wat moet ik doen als ik denk dat het proces niet goed verloopt in het onderwijs of de kinderopvang?
Bespreek dit in eerste instantie met uw leidinggevende of opdrachtgever. Komt u er niet uit met elkaar? Dan kunt u contact zoeken met de PO-raad, uw brancheorganisaties of vakbond. Bent u niet aangesloten bij een brancheorganisatie of vakbond? Neem dan contact op met de regionale GGD.
Word ik als chauffeur in het onderwijs of de kinderopvang ook getest?
Bent u beroepsmatig betrokken bij het vervoer van groepen kinderen van en naar het (speciaal) basisonderwijs of de kinderopvang? Dan kunt u zich ook laten testen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een door uw werkgever aangewezen (bedrijfs)arts. Is deze er niet, dan meld u zich bij de regionale GGD.
Kunnen kinderen in het (speciaal) basisonderwijs of de kinderopvang ook getest worden?
Is er sprake van een opvallend aantal kinderen (3 of meer) op een groep met hoesten en/of niezen en/of verkoudheid in een groep? Dan meldt de school of kinderopvangorganisatie dit bij de GGD. De GGD stelt vervolgens een onderzoek in. Indien nodig kunnen de kinderen getest worden. Dit gebeurt altijd in overleg met de ouders/verzorgers.
Wat gebeurt als mijn kind negatief is getest?
Dan kan uw kind weer naar school of naar de opvang.
Wat gebeurt er als mijn kind positief is getest?
Uw kind moet minstend 7 dagen thuisblijven en uitzieken. Als daarna de klachten ook tenminste 24 uur helemaal weg zijn mag uw kind weer naar school of naar de kinderopvang. De GGD doet bron- en contactonderzoek en zal u vragen met wie uw kind contact heeft gehad in de besmettelijke periode. Zo nodig neemt de GGD maatregelen om verdere verspreiding te voorkomen. Gezinsleden van een kind met corona moeten tot 14 dagen na het laatste contact met de patiënt in thuisquarantaine blijven. Dat is omdat zij tot 14 dagen na het laatste contact nog ziek kunnen worden. De GGD bepaalt welke maatregelen er verder precies genomen moeten worden op school of kinderopvang, afhankelijk van de omstandigheden. De GGD neemt daarover contact op met de school of kinderopvangorganisatie.
Ik werk in het openbaar vervoer. Kan ik ook getest worden?
Medewerkers in het openbaar vervoer die direct contact hebben met reizigers kunnen zich laten testen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een door uw werkgever aangewezen (bedrijfs)arts.
Ik heb een contactberoep. Kan ik getest worden?
De contactberoepen die weer zijn toegestaan (o.a. kappers, schoonheidsspecialisten, rijinstructeurs) kunnen zich laten testen. U moet dan wel:
- symptomen hebben die passen bij corona (hoesten en/of neusverkouden en/of koorts); en
- u moet zich melden bij een arts.
Testcapaciteit
Hoe wordt er voor gezorgd dat er meer mensen getest kunnen worden?
Om meer te kunnen testen is de testcapaciteit in Nederland vergroot. Onder meer door extra laboratoria in te zetten en extra testmateriaal in te kopen en in eigen land te produceren. De Landelijke Coördinatiestructuur Testcapaciteit (LCT) is opgericht om daar voor te zorgen. Momenteel is er voldoende capaciteit om de vraag aan te kunnen.
Wat is het Landelijk Coördinatiestructuur Testcapaciteit (LCT)?
De Landelijke Coördinatiestructuur Testcapaciteit (LCT) is door het ministerie van VWS opgericht om ervoor te zorgen dat de beschikbare testcapaciteit aansluit bij het testbeleid. Dit gebeurt onder meer door extra laboratoria in te zetten en extra testmateriaal in te kopen.
Zijn alle testmaterialen op dit moment leverbaar? Zo nee, wat doet de overheid daaraan?
De beschikbaarheid van de testcapaciteit is mede afhankelijk van de voorraad en betrouwbaarheid van testmaterialen. Wereldwijd is de vraag naar de materialen enorm gestegen. De overheid houdt continu bij wat de voorraden zijn en zorgt voor de verdeling onder de laboratoria. Inmiddels zijn we niet meer alleen afhankelijk van bestellingen uit andere landen, er wordt ook in Nederland geproduceerd.
Soorten testen
Wat voor soort testen zijn er?
Om te testen of u besmet bent, wordt er met een wattenstaafje keel- en/of neusslijm afgenomen. Dit wordt naar een microbiologisch laboratorium gestuurd. Onderzoekers kunnen uit het genetisch materiaal opmaken of u besmet bent met het virus. Dit noemen we een microbiologische test.
Met een bloedtest kan getest worden op antistoffen in het bloed. Dit heet een serologische test. Daarmee is te zien of iemand het virus heeft gehad. De kwaliteit van deze testen wordt momenteel onderzocht. Daarom worden ze nu nog niet gebruikt voor individuen.
Wordt er getest of mensen (al) immuun zijn voor corona?
Wereldwijd wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de relatie tussen antistoffen tegen corona in het lichaam en de mate van immuniteit die iemand heeft opgebouwd. Ook lopen er op dit moment vier onderzoeken onder grote groepen Nederlanders om te achterhalen hoe groot het percentage mensen is die de ziekte heeft doorgemaakt. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar immuniteit. Maar het is nog onduidelijk of iemand met antistoffen in zijn of haar bloed, ook immuun is voor corona. Ook is nog niet duidelijk of de huidige testen gevoelig genoeg zijn om antistoffen bij lichte klachten te herkennen.
Zolang hier nog vragen over zijn wordt aangeraden deze testen niet voor individuen te gebruiken en verder onderzoek af te wachten.
Zijn er sneltesten beschikbaar om te controleren of ik het coronavirus heb?
Nee, er zijn nog geen sneltesten goedgekeurd voor individuele tests. Nieuwe sneltesten die op de markt komen moeten eerst goedgekeurd worden door de overheid. Dat is nodig om te kunnen garanderen dat de sneltesten de juiste antistoffen tegen het coronavirus aantonen. Na onderzoeken naar verschillende sneltesten, heeft het Outbreak Management Team geconcludeerd dat ze niet geschikt zijn om in te zetten voor individuele diagnostiek. De overheid neemt dit advies over.
Kosten testen
Wie betaalt de coronatest van ziekenhuispersoneel?
Het testen van ziekenhuispersoneel wordt vergoed vanuit het personeelsbudget van de ziekenhuizen.
Wie betaalt de coronatesten van zorgpersoneel buiten het ziekenhuis?
De kosten voor de test worden gedekt door de werkgever en de overheid. U hoeft daar dus niet zelf voor te betalen.
Wie betaalt de coronatesten van patiënten?
Bij patiënten in het ziekenhuis komen de kosten van de test voor rekening van de verzekering, maar door de kosten van opname in het ziekenhuis hebben de kosten van de test geen invloed op het eigen risico.
Gaat het om patiënten buiten het ziekenhuis, die door de huisarts worden getest? Dan kunnen de kosten voor het testen van het eigen risico af gaan. Daarom is afgesproken dat de inzending van de test via de GGD kan. De test komt dan voor rekening van de GGD en heeft geen invloed op uw eigen risico.
Wie betaalt de coronatesten van alle overige doelgroepen?
De kosten voor de test worden betaald door de overheid. U hoeft daar dus niet zelf voor te betalen.
Meer informatie over het testen?
Wilt u meer weten over het testen? Ga naar de website van het RIVM.