De overheid neemt verschillende maatregelen om overlastgevende asielzoekers aan te pakken. Bijvoorbeeld door een asielaanvraag sneller af te handelen en asielzoekers uit veilige landen versoberd op te vangen. Vanaf februari 2020 kunnen ernstige overlastgevers in een Handhaving- en Toezichtlocatie geplaatst worden (HTL).
Aanpak asielzoekers die overlast veroorzaken
Nederland wil veiligheid bieden aan mensen die vluchten voor oorlog of geweld. Een kleine groep asielzoekers maakt hier misbruik van en zorgt voor overlast of criminaliteit. Er kunnen dan verschillende maatregelen worden genomen. Per asielzoeker wordt bekeken welke maatregel het meest geschikt is. Bijvoorbeeld:
een asielaanvraag sneller afhandelen;
de vrijheid van een asielzoeker beperken, bijvoorbeeld doordat hij een bepaald gebied niet uit mag;
een asielzoeker moet zich vaker melden bij de Vreemdelingenpolitie (AVIM) (meldplicht);
Asielzoekers die zich crimineel gedragen, worden via het strafrecht aangepakt. Hierbij kan het snelrecht worden toegepast. Dit kan leiden tot een vervolging of gevangenisstraf.
Ketenmariniers werken aan landelijke aanpak
In mei 2019 zijn 3 ketenmariniers aangesteld: 1 landelijke ketenmarinier en 2 regionale ketenmariniers. De regionale ketenmariniers zijn actief in de regio Noord-Nederland met de focus op Ter Apel. Gezamenlijk ontwikkelen de ketenmariniers een aanpak om overlast van asielzoekers te bestrijden. Deze aanpak moet in meerdere regio’s toepasbaar zijn.
Maatregelen tegen ernstige of veelvuldige overlast van asielzoekers
De zwaarste overlastgevers kunnen overgeplaatst worden naar de Handhaving- en Toezichtlocatie (HTL). Deze opent in februari 2020. In de HTL geldt een strenger regime. Op andere locaties moet hierdoor de overlast verminderen.
Top-X aanpak
Om duidelijk te krijgen welke asielzoekers de meeste overlast veroorzaken, maakt het ministerie van Justitie en Veiligheid een landelijke lijst: de Top-X lijst. Deze lijst wordt iedere maand gemaakt op basis van gegevens van het COA en de politie. Betrokken partijen als het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) en AVIM bespreken welke personen op de lijst een individuele aanpak krijgen en welke maatregelen er dan worden genomen. Deze maatregelen kunnen per persoon verschillen. Ook de gemeenten, politie en het OM worden betrokken bij de Top-X aanpak. De Top-x aanpak wordt door de ketenmariniers stapsgewijs landelijk uitgerold. Medio 2020 moet de Top-x aanpak overal in Nederland in werking zijn getreden.
Lees meer over de Handhaving- en Toezichtlocatie (HTL) en Top-X aanpak en de ketenmariniers in de Kamerbrief over evaluatie ebtl-locaties en overlastgevende vreemdelingen.
Sobere opvang voor asielzoekers uit veilige landen
Asielzoekers uit een veilig land krijgen eenvoudige opvang. Deze asielzoekers hebben over het algemeen weinig kans dat hun asielaanvraag wordt goedgekeurd. Daarbij veroorzaken asielzoekers uit veilige landen vaker dan gemiddeld overlast. De overheid wil deze asielzoekers dan ook zoveel mogelijk ontmoedigen om naar Nederland te komen.
Ook asielzoekers die via een ander EU-land naar Nederland zijn gekomen, krijgen een sobere opvang. Deze zogenaamde Dublinclaimanten moeten alsnog asiel aanvragen in het land waar ze de Europese Unie zijn binnengekomen. Dat is afgesproken in het Verdrag van Dublin. In afwachting van hun uitzetting naar het andere EU-land krijgen ze voortaan minimale opvang. Het kabinet wil deze asielzoekers hiermee stimuleren om asiel aan te vragen in het land waar ze de EU binnenkomen.
Extra budget voor lokale maatregelen
Gemeenten kunnen subsidie aanvragen om lokale maatregelen tegen overlastgevende asielzoekers (gedeeltelijk) te financieren. Dat staat in de Kamerbrief over evaluatie ebtl-locaties en overlastgevende vreemdelingen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid werkt aan een subsidieregeling, naar verwachting is deze in de eerste helft van 2020 gereed.
Overheid werkt samen tegen overlastgevende asielzoekers
De maatregelen tegen overlastgevende asielzoekers worden ontwikkeld en uitgevoerd door:
het ministerie van Justitie en Veiligheid ;
gemeenten;
Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA);
Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND);
Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V);
Nidos;
politie;
Openbaar Ministerie (OM);
de rechtspraak.
meer informatie vindt u bron:https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/asielbeleid/aanpak-overlastgevende-asielzoekers
Eerste resultaten
De ketenmariniers werken nu enkele maanden met de landelijke Top X-lijst, waar zo’n 300 overlastgevende asielzoekers op staan. De aanpak is eerst geïntroduceerd in Ter Apel en Cranendonck. Na goede ervaringen daar zijn de ketenmariniers ook elders aan de slag gegaan. Voorbeelden zijn Harderwijk en Maarheeze, waar de samenwerking met de gemeente, het COA, de politie, het Openbaar Ministerie en lokale ondernemers vruchten afwerpt. Vanaf mei wordt landelijk met de aanpak gewerkt.