Welkom op onze jaarlijkse ontmoeting ter gelegenheid van het nieuwe jaar. Ik hoop van harte dat u kunt terugkijken op mooie kerstdagen en een feestelijke jaarwisseling. Meestal vliegen deze dagen voorbij, zoals ook een heel jaar voorbij gevlogen lijkt te zijn, net zoals er ook weer het nodige vuurwerk de lucht in gevlogen is. Voor maar liefst 77 miljoen euro!
Om maar met de deur in huis te vallen: het is verschrikkelijk dat we elk nieuw jaar meteen al moeten beginnen met het tellen van doden en gewonden door vuurwerk. Dat ontelbare hulpverleners zijn aangevallen met vuurwerk. Zelfs assistentiehonden getraumatiseerd raken door de heftige knallen van, vaak illegaal, vuurwerk. En er elk jaar weer voor miljoenen euro’s schade is. Het is niet vreemd dat dit de vraag oproept, of het plezier van de een nog wel opweegt tegen de schade en overlast van de ander.
2019 was in veel opzichten een heel opmerkelijk jaar. Nederland leek op drift. Eerst de discussie over het klimaatakkoord, met demonstraties van natuur- en milieuactivisten, daarna de stikstofdiscussie met boerenprotest en vervolgens de PFAS-discussie met belanghebbenden in de bouw en grondverzet. Net bekomen van de stagnatie door de economische crisis brachten deze kwesties weer opnieuw de nodige maatschappelijke onrust. Here we go in this rollercoaster life.
Waarschijnlijk hebben we bijna allemaal weer goede voornemens gemaakt. En wat er ook van terecht komt, het helpt hoe dan ook, om even stil te staan bij wat we belangrijk vinden. Wat we anders willen of juist niet. Wat we een ander en onszelf gunnen.
Ik gun eenieder in 2020 nog meer de verbinding met elkaar. Dat we zien dat we samen verder komen dan alleen. Dat we ervaren dat het veel beter gaat als we naast elkaar staan in plaats van tegenóver elkaar. Dat we mét elkaar praten en niet óver elkaar. Dat we de verbinding blijven zoeken, ook als het soms lijkt dat we er echt niet uitkomen.
Een echte uitdaging. Want waren wij ooit meesters in het polderen, op zoek naar consensus, thans lijkt die consensus steeds moeilijker te vinden. Verdeeldheid neemt toe, standpunten verharden en ontevredenheid groeit. Kunnen we de weelde van onze, na de oorlog in 75 jaar opgebouwde samenleving, nog wel aan? Zijn onze schouders nog sterk genoeg om onze weelde te kunnen dragen? Ik hoop dat we er met elkaar in slagen om onze inspiratie niet te halen uit het vergroten van tegenstellingen, maar uit samen de schouders zetten onder het bouwen aan een samenleving waar mensen gelukkig kunnen zijn.
Met het samen verder komen dan alléén, zijn we, met de gemeenten Cuijk en Sint Anthonis, het afgelopen jaar goed opgeschoten. We zijn er van overtuigd dat we samen in één grote gemeente meer voor onze inwoners en ondernemers kunnen betekenen dan apart in drie kleinere gemeenten.
We zijn er ons van bewust dat het groter worden, ook afstand tot onze dorpen en inwoners kan betekenen. Bij elke stap die we zetten, staat dan ook steeds centraal dat we de verbinding met onze dorpen niet alleen willen behouden, maar zelfs willen versterken. Dit doen we door te werken aan kernendemocratie als onderdeel van de gemeentelijke herindeling.
Dat willen we nog steeds het liefst met 5 gemeenten. De inwoners van Mill kunnen 23 januari a.s. het verschil maken en ik hoop van harte dat ze dat doen, zodat we nog sterker samen door kunnen gaan. De bestuurlijke opgaven waar we de komende jaren voor staan, vragen nu eenmaal om een sterke robuuste gemeente met krachtige bestuurders. Dit vraagt van ons de nodige inzet. Naast het blijven besturen van onze eigen gemeente werken we de komende 2 jaar ook aan het bouwen van een gemeente van 65.000 (of 80.000) inwoners. Een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken raden en colleges.
Wat denk ik eenieder een ander gunt is leven in vrijheid. (Op criminelen na natuurlijk, die we graag achter gesloten deuren zien). Vanaf september vorig jaar tot 5 mei vieren we 75 jaar vrijheid in onze gemeente. 75 jaar in vrijheid leven is een hele periode. Zolang, dat we het intussen zo normaal vinden, dat we soms vergeten hoe bepalend vrijheid is voor ons geluk. Onze inwoners organiseren bijzondere activiteiten en evenementen in bijna al onze dorpen om de vrijheid te vieren. Zo ging de toerclub uit Overloon naar Caen in Frankrijk om het bevrijdingsvuur te halen en ging in Maashees een bus met een gids langs een negental locaties die ons herinneren aan de tweede Wereldoorlog.
Er is een interessant boek geschreven door Guido Siebers en Geurt Franzen. Het boek met de titel ‘Tot frontgebied verklaard’, vertelt het verhaal van Boxmeer in de frontlinie in de winter van 1944/1945.
Ook hebben inwoners het initiatief genomen voor een monument van Titus Brandsma, verzetsheld in de Tweede Wereldoorlog. Twee jaar woonde hij in Boxmeer en kreeg er zijn opleiding in het klooster van de Karmelieten aan de Steenstraat. In 1942 overleed hij in concentratiekamp Dachau.
Op 27 maart wordt het gedenkteken, gemaakt door Juul Baltussen op het Titus Brandsmaplein onthuld.
En op 26 maart is de officiële opening van de fietsbrug die door het Oorlogsmuseum in Overloon loopt.
Zo zijn er nog tal van initiatieven en evenementen, waarbij we als slotstuk op 5 mei met alle dorpen de vrijheid vieren.
Dit zijn sprekende voorbeelden van wat we door samen te werken kunnen bereiken voor onze omgeving en samenleving. In alle dorpen en wijken zien we mensen die de ander iets gunnen, iets willen betekenen voor de ander, en samen voor een betere leefomgeving willen zorgen.
Als burgemeester gun ik onze gemeente en onze inwoners veel van dit soort betrokken mensen.
Zoals de betrokken vrijwilligers van onze dorps- en wijkraden. Deze zijn een belangrijke partner, die we, nu we richting een grotere gemeente gaan, extra hard nodig hebben. Zij zijn een belangrijke verbindende schakel met de dorpen en wijken. Juist als grote gemeente, met letterlijk grotere afstanden, willen we deze figuurlijk, zo klein mogelijk maken. Zodat inwoners en gemeentelijke organisatie zij aan zij samen voor onze dorpen gaan. We zijn altijd benieuwd naar uw ideeën die we samen kunnen oppakken voor een mooiere en betere gemeente. Vanaf april komen we naar elk dorp om te vragen hoe u de samenwerking met de gemeente het liefste zou zien. We leven in een echte communicatiemaatschappij en op dat gebied kunnen we ook als gemeente nog veel verbeteren. Ik ga er daarbij vanuit dat we allemaal meedoen. Als we de samenleving willen vernieuwen, moeten we allemaal meedoen. Langs de kant blijven staan en alleen maar commentaar leveren, is te makkelijk.
Waarvoor we ook samen aan de lat staan, is de veiligheid van onze omgeving. Georganiseerde criminaliteit lijkt iets van de grote stad en ver weg, maar helaas worden we er hier in Oost-Brabant, ook meer en meer mee geconfronteerd. Zo hebben we in onze gemeente afgelopen jaar grote dumpingen van drugsafval gehad en heb ik als burgemeester meerdere drugspanden moeten sluiten. Samen met politie, justitie en belastingdienst maken wij een vuist tegen georganiseerde criminaliteit en de bijbehorende ondermijning. Ondermijning is de onderwereld die naar boven komt. Zoals de drugsdealer die de voetbalclub sponsort of vastgoed koopt om geld wit te wassen.
Wij kunnen het echter niet alleen. We hebben de oren en ogen nodig van onze inwoners. Als u vermoedt dat er bijvoorbeeld sprake is van hennepteelt of een drugslaboratorium, meldt dit dan bij politie of gemeente. Realiseert u zich dat die activiteiten beide ook gevaar voor de omgeving opleveren. Bij hennepkwekerijen wordt vaak illegaal stroom afgetapt waardoor brand kan ontstaan en bij het produceren van xtc is er kans op explosies. Erger nog dan het criminele aspect vind ik dat de criminelen jonge levens door hun handel en wandel kapot kunnen maken.
Voor ons als gemeente zijn er, naast de herindeling en 75 jaar vrijheid, het komende jaar ook andere uitdagingen.
Zoals: - het gemeentelijk energiebeleid
- het voorkomen van wateroverlast bij heftige regenval
- transitie van de landbouw
- het project denormaliseren van drugs
- woningbouw met andere partijen
- verdere profilering van het Land van Cuijk
- uitbouwen gebiedsontwikkeling Unescogebied Maasheggen
Na al deze zaken waarin we samen een betere, mooiere en veiligere wereld kunnen bewerkstelligen, heffen we nu samen het glas op een goed 2020. Dat we elkaar vooral het beste blijven gunnen en dat we ons blijven realiseren dat we samen verder komen dan alleen.
Ik wil bijzondere dank, mede namens de 4 wethouders, uitspreken aan het adres van alle burgers, vrijwilligers, verenigingen, ondernemers, hulpverleners, politie, brandweer en ambulancemedewerkers, werkenden in de zorg, onze boeren, werkenden in het onderwijs, ons eigen gemeentepersoneel, allen die ieder voor zich en tezamen zich inzetten voor onze prachtige gemeente Boxmeer.