het nieuws op vrijdag 4 mei

Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en minister-president Rutte zijn aanwezig bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam. De koning en koningin leggen de eerste krans, namens de hele Nederlandse bevolking. De krans namens de Rijksministerraad wordt gelegd door de minister-president. Deze kransen worden gelegd vlak voor 20.00 uur, het begin van de twee minuten stilte. De directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, Kim Putters, houdt een toespraak. Die volgt na de twee minuten stilte en het gedicht, voorgedragen door de winnaar van de dichtwedstrijd Dichter bij 4 mei, Gytha te Nijenhuis.

De actiegroep die de twee minuten stilte wil verstoren met een luchtalarm is door de rechter in het ongelijk gesteld en mag niet demonstreren 

Naast de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam zijn er ook op veel andere plaatsen in het land herdenkingen. Zo wonen Prinses Margriet, mr. Pieter van Vollenhoven en prins Pieter-Christiaan op het Militair Ereveld Grebbeberg in Rhenen de Nationale Militaire Dodenherdenking bij, is er een ceremonie op het Nationaal Ereveld Loenen en wordt de jaarlijkse stille tocht over de Waalsdorpervlakte in Den Haag gehouden. Ook is er een stille tocht bij Nationaal Monument Westerbork, is in Madurodam de Nationale Kinderherdenking en wordt bij het Internationaal Homomonument in Den Haag een herdenking gehouden. Daarnaast is er een dodenherdenking bij Nationaal Monument Kamp Vught, is vice-premier Hugo de Jonge bij een stille tocht in voormalig Kamp Amersfoort en kunnen nabestaanden van geëxecuteerde verzetsmensen voor het eerst naar de plaats waar die executies plaatsvonden op militair terrein op de Leusderheide.

De 101e editie van de Giro d’Italia start vrijdag in Jeruzalem. Door de deelname van viervoudig Tour de France-winnaar Chris Froome is titelverdediger Tom Dumoulin niet de absolute favoriet, maar hij is wel een van de kanshebbers. De Ronde van Italië begint met een tijdrit van 9,7 kilometer. Deze etappe en de daaropvolgende twee worden verreden in Jeruzalem. Na een rustdag reizen de renners af naar Sicilië en de laatste etappe is op zondag 27 mei en eindigt in Rome.

Alles over de Giro d'Italia: 'Het parcours is niet ideaal voor Dumoulin'

De rechtbank in Amsterdam doet uitspraak in de zaak tegen een 27-jarige man die een willekeurige passagier in de Amsterdamse metro doodstak. Het Openbaar Ministerie heeft een celstraf van zes jaar en tbs met dwangverpleging geëist. Amsterdammer Philip O. stak het slachtoffer, een 38-jarige plaatsgenoot, op 27 juli vorig jaar volkomen onverwacht neer. Dat gebeurde tijdens het spitsuur in een overvol metrostel. Uit onderzoek is gebleken dat O. zijn slachtoffer niet kende en dat ze voor de steekpartij op geen enkel moment contact met elkaar hadden. 

Alles wijst er volgens het OM op dat de verdachte volkomen willekeurig de vader van een acht maanden oud zoontje heeft uitgekozen.

Vrijdag is de laatste dag dat de grote grazers in de Oostvaardersplassen worden bijgevoerd. De provincie Flevoland had op 1 maart aan Staatsbosbeheer ontheffing verleend om de dieren te mogen bijvoeren, vanwege de maatschappelijke onrust die was ontstaan. In april werd die ontheffing verlengd. De laatste weken is het bijvoeren al afgebouwd, omdat de heckrunderen, konikpaarden en edelherten in de Oostvaardersplassen steeds meer gebruik maken van vers groen in het natuurgebied.

Wat staat er in het adviesrapport over de Oostvaardersplassen? 

Dit gebeurde er vannacht

Van de Poolse werknemers die in 2011 naar Nederland kwamen, was bijna een derde hier vijf jaar later nog. Het zijn meer vrouwen dan mannen en de meesten staan niet bij een gemeente ingeschreven. Polen uit de jongste en oudste leeftijdscategorie vertrekken relatief snel weer.

Twitter adviseert al zijn gebruikers om hun wachtwoord te veranderen. omdat alle wachtwoorden verkeerd in de systemen werden opgeslagen. Door de foutwaren de wachtwoorden inzichtelijk voor iedereen die in dat deel van de systemen kon komen. Twitter zegt geen indicatie te hebben dat de wachtwoorden zijn gestolen of door iemand zijn misbruikt. De fout die ervoor zorgde dat de wachtwoorden zichtbaar waren, is inmiddels opgelost.

In Jemen dreigt een nieuwe cholera-uitbraak omdat het regenseizoen is begonnen. Hierdoor lopen miljoenen mensen gevaar in het land, waarschuwen onderzoekers donderdag. Het regenseizoen loopt van half april tot eind augustus. “We verwachten een golf van uitbraken te zien tijdens het regenseizoen”, zegt de hoofdauteur van het onderzoek naar de epidemie. De studie is gepubliceerd in het vaktijdschrift The Lancet Global Health.

De Venezolaanse regering neemt voor negentig dagen de grootste private bank Banesco van het land over. Ook worden er elf bestuurders gearresteerddie verdacht worden van het plegen van ‘aanvallen’ op de snel in waarde gedaalde valuta. De regering liet in een statement op de staatstelevisie donderdagavond lokale tijd weten dat de bank wordt overgenomen om een faillissement te voorkomen. 

Dit schrijven andere media vandaag

Het AD meldt dat er een strafrechtelijk onderzoek is gestart door Justitie naar zeven Nederlandse bedrijven die zouden hebben meegeholpen aan de bouw van een brug van Rusland naar de Krim. Dit is vanwege de internationale sancties tegen Rusland verboden, stelt het Openbaar Ministerie (OM). Naast de bedrijven zijn ook de leidinggevenden als verdachte aangemerkt. Het OM wil niet zeggen om welke bedrijven het gaat, maar volgens het AD gaat het in ieder geval om een bedrijf uit Milsbeek en een uit Dodewaard. Er werd al onderzoek gedaan naar de betrokkenheid van deze twee bedrijven.

Schiphol blijft de komende jaren bezet in de ochtend- en avondpieken. Er is geen capaciteit om meer starts en landingen in de piekuren uit te voeren, meldt het Haarlems Dagblad. Dat blijkt uit verschillende studies die in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zijn uitgevoerd. Het doorschuiven van vluchten naar Lelystad is ook geen oplossing volgens de krant. Schiphol zit dit jaar met een half miljoen landingen aan het maximum dat is afgesproken tot eind 2020. 

Dit gebeurde op deze dag in 1878

De fonograaf wordt voor het eerst gedemonstreerd. De voorloper van de grammofoon werd gepatenteerd door Thomas Alva Edison. Met dit apparaat konden mensen voor het eerst geluid opnemen en ook weer afspelen. De eerste opname die Edison zelf maakte met de fonograaf was het kinderliedje Mary had a little lamb. Beluister dat fragment hier op YouTube.
En dan nog dit
Aan de nieuwe reeks van Temptation Island doen bekende Nederlandersmee. Dat werd donderdagavond duidelijk bij de laatste aflevering van het huidige seizoen. Voor Temptation Island VIPS reisden vier bekende Nederlandse koppels af naar Mexico om zich te wagen aan "de ultieme relatietest". Wie er meedoen, is nog niet bekendgemaakt. Eerder kwam wel al naar buiten dat het programma wordt gepresenteerd door Yolanthe Sneijder-Cabau en Kaj Gorgels. Temptation Island VIPS is vanaf 7 juni te zien bij Videoland.