“Vandaag 4 mei 2020 herdenken we de oorlogsslachtoffers op een bijzondere manier. Gevangen in de greep van het Coronavirus worden we beperkt in onze vrijheid om gezamenlijk in alle kernen van onze gemeente bijeen te komen. Waar we jaarlijks met honderden rond de oorlogsmonumenten bijeen zijn, zoals hier in Boxmeer, staan we nu slechts met enkelen en kunt u op afstand thuis, dankzij deze beelden, toch virtueel aanwezig zijn.

We herdenken alle Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen of vermoord en allen die zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog. Vandaag staan we niet alleen stil bij de slachtoffers, maar ook bij de gebeurtenissen die hebben geleid tot deze honderdduizenden slachtoffers. De gebeurtenissen die tot onmetelijke ellende en de dood van zovelen hebben geleid. In militaire strijd, in kampen, door bombardementen, honger of ontbering.

75 Jaar Vrijheid hadden we groots willen vieren in Nederland, maar door de coronacrisis is deze bijzondere herdenking in een heel ander licht komen te staan. Met elkaar herdenken en vrijheid vieren is er helaas niet bij. Ik betreur het enorm dat we juist nu de herdenking niet kunnen houden met de generatie die de Tweede Wereldoorlog nog heeft meegemaakt. Met de mensen die aan den lijve hebben ondervonden wat oorlog betekent. Zij zijn de laatste getuigen, en daarmee de laatste verbindende schakel tussen dat wat we nooit meer willen meemaken en het heden. Hun verhalen over de strijd die nodig was om onze vrijheid te bevechten tegen de fascistische machthebbers, zijn gelukkig inmiddels wel goed gedocumenteerd behouden voor volgende generaties.

Zelfs met de beperkingen in onze vrijheid die we thans ervaren, hebben we meer dan voldoende redenen om toch de vrijheid te vieren. We leven immers in een democratie, zijn vrij een eigen mening, geloof en overtuiging te hebben. Tijdens deze coronacrisis beschermen we onze meest kwetsbare inwoners, ook al vraagt de ‘social distancing’ veel van ons. Zorgen voor haar meest kwetsbaren, is wat een beschaving doet. En gelukkig kunnen we en doen we dat ook.

Er zijn nu veel mensen die vergelijkingen maken met de oorlogsjaren, maar het overheerst worden door een vijand die terreur uitoefent, is natuurlijk nog vele malen verschrikkelijker dan een virus waar we moeilijk vat op krijgen. We ervaren hoe moeilijk deze periode voor ons is, hoe erg moet oorlog dan zijn? Met vervolging en vernietiging vanwege cultuur, afkomst of seksuele voorkeur. De honger, de tewerkstellingen, de onderdrukking. Misschien groeit nu ons mededogen met mensen elders in de wereld, die deze ellende nog steeds ervaren en elders gaan zoeken naar vrede en vrijheid.

Sinds de Tweede wereldoorlog 75 jaar geleden beëindigd werd, is dit de eerste periode dat we niet alles kunnen doen wat we willen, dat we niet zomaar kunnen gaan waar we willen. Een moeilijke, onzekere periode voor velen, die al veel levens heeft gekost, ook in onze gemeente. Maar wat ik ook zie, is dat deze crisis de saamhorigheid versterkt. De mensen die minder hard getroffen worden, leven mee met hen die moeten vrezen voor hun gezondheid, of die van de ene op de andere dag hun werk kwijt zijn. Er wordt voor elkaar gezorgd, we voelen ons in deze moeilijke tijd meer met elkaar verbonden.

Het kan niet anders dan dat we hier samen beter uitkomen. Weer meer naast elkaar dan tegenover elkaar gaan staan. In ons eigen land, maar ook samen met andere landen. Wereldwijd hebben we dezelfde ongrijpbare vijand. De Tweede Wereldoorlog kon alleen beëindigd worden door intensief en vol overgave samen te werken. Daarna zijn Europese landen de samenwerking aangegaan vanuit de gedachte dat als we één Europa zouden zijn, we nooit meer oorlog zouden hebben.

Al vijfenzeventig jaar leven wij weer in vrede met andere landen en in vrijheid met en naast elkaar. Ondanks de moeite die populisten zich getroosten om ons anders te doen geloven, leven we vreedzaam samen met mensen met andere geloven, andere culturen, andere levenswijzen. De sleutel is respect en verdraagzaamheid. In alle gevallen begint vrijheid met respect voor elkaar en respect voor de rechten van een ander. Juist ook in moeilijkere tijden.

In Boxmeer woonde en werkte de karmeliet Titus Brandsma. Ter nagedachtenis aan hem wordt dit jaar aan het Titus Brandsmaplein een monument onthuld. Voor en tijdens de oorlog heeft hij zich verzet tegen de rassenhaat en de Jodenvervolging door de nationaalsocialistische overheersers. Hij streed voor menselijke waardigheid, vrijheid en democratie. Helaas heeft hij deze strijd met de dood moeten bekopen. Titus Brandsma overleed in 1942 in het concentratiekamp Dachau.

In een land waarin een volk onderdrukt wordt, geen vrijheid van meningsuiting bestaat, zal vrijheid vooral voelen als een verlangen. In een vrij land als Nederland, hebben we een aanzienlijk ruimere keuze in wat vrijheid voor ons betekent. Al kennen we door de maatregelen rondom de coronacrisis intussen wel een klein beetje dat gevoel van verlangen. Zeker nu vrijheid voor de één, letterlijk de dood van een ander kan betekenen.

En nu we heel veel tijd in en rondom ons huis doorbrengen, kunnen we er zeker ook bij stil staan, wat voor ons het allerbelangrijkste is aan vrijheid. Hoe we willen dat die vrijheid er straks uitziet. We zullen niet alles meer kunnen doen wat we gewend waren. De anderhalve meter maatschappij zal voorlopig onze nieuwe werkelijkheid zijn en we zullen een zware economische crisis moeten overwinnen. Maar ook onder die omstandigheden zullen we de echte vrijheid nog meer waarderen dan voorheen. Laten we ervoor zorgen dat daarbij de verbondenheid die we nu hebben verworven, ook tijdens de grotere vrijheid straks, niet verloren gaat. Dat zijn we aan elkaar verplicht en zeker aan hen die vochten voor de vrijheid die wij nu zo lief hebben."

www.boxmeer.nl/

De Dodenherdenking is dit jaar opgenomen op een eerder moment, zodat we met z'n allen op afstand kunnen herdenken. Want herdenken doen we samen, ook nu we niet bijeen kunnen komen.of bekijk hieronder het filmpje  bron: www.boxmeer.nl/

TERUGKIJKEN: twee minuten stilte bij Nationale Dodenherdenking

Vanavond om 20:00 uur is het in heel Nederland twee minuten stil. Dat gebeurt om de slachtoffers sinds de Tweede Wereldoorlog en omgekomen Nederlandse militairen te herdenken. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima leggen vanavond een krans neer op de Dam in Amsterdam. Ook zal de koning daar een toespraak houden. Normaal is er altijd publiek bij de Nationale Dodenherdenking op de Dam. Dit jaar mag dat niet, vanwege het corona-virus.