In ZooParc Overloon vond vrijdag een heel bijzondere oefening plaats: een speciaal getrainde hond, Boyd, had de taak om de dwergnijlpaarden die in de Brabantse dierentuin leven op te sporen. Dit is een van de laatste oefeningen voordat hij later deze maand op het vliegtuig naar Ivoorkust stapt om in dit land naar deze uiterst bedreigde en zeer moeilijk vindbare diersoort te zoeken.
De hond wordt ingezet door de stichting IBREAM (Institute for Breeding Rare and Endangered African Mammals). Deze organisatie zet zich in voor het behoud van bedreigde Afrikaanse zoogdieren, waaronder het dwergnijlpaard, een soort die veel kleiner is dan het gewone nijlpaard. Een dwergnijlpaard weegt ongeveer 300 kilo terwijl het gewone nijlpaard weegt al snel zo'n 3000 kilo weegt.
De exacte aantallen in het wild zijn onbekend, maar volgens schattingen zijn er nog maar enkele duizenden. Ze komen alleen voor in het oerwoud in West-Afrika, in een gebied van zo’n 5000 vierkante kilometer, in de landen Ivoorkust, Guinea, Liberia en Sierra Leone. Het project van IBREAM richt zich op de populatie in Taï National Park in de Ivoorkust. Dit is waar de grootste populatie van overlevende dwergnijlpaarden zich bevindt.
Schuw
Monique Paris, oprichtster en directeur van IBREAM en associate professor Wildlife Biology: "Om deze diersoort goed te kunnen beschermen en een goed conservatiemanagementplan op te stellen, is het van groot belang om te weten hoeveel dieren er in dit park leven en waar ze zich bevinden. Maar omdat ze ontzettend schuw zijn, is dat heel lastig in kaart te brengen. We hopen met de hulp van deze speciaal getrainde hond ze beter op te kunnen sporen en zo meer gegevens van hen te verzamelen, die we dan weer kunnen gebruiken om uiteindelijk de overleving van deze unieke diersoort veilig te stellen."
Dwergnijlpaarden verschuilen zich overdag in het water, 's avonds gaan ze in het oerwoud op zoek naar voedsel, maar weten dat zo te doen dat ze zelden gespot worden. IBREAM focust zich als sinds 2008 op het dwergnijlpaard onder leiding van Paris. Het is de stichting in 2010 voor het eerst gelukt om dankzij speciale cameravallen in het wild levende dwergnijlpaarden op beeld te krijgen en zo hun bestaan in het park te bevestigen.
Bijdrage leveren
ZooParc ondersteunt IBREAM via Stichting Wildlife al enkele jaren en het is mede dankzij donaties van de dierentuin uit Overloon dat de stichting nu deze stap met de speurhond heeft kunnen zetten. Koen Peters, dierenverzorger bij ZooParc, is blij dat ze op deze manier een bijdrage kunnen leveren aan het behoud van deze diersoort. "Als dierentuin maken we ons hard voor alle bedreigde diersoorten en we voelen ons extra verbonden met de dieren die in ons park leven. We vinden het heel fijn dat we naast een financiële donatie IBREAM ook echt hebben kunnen helpen met dit project door geurmonsters te leveren en nu de hond hier in het park te laten oefenen."
Hond Boyd is getraind door Wesley Visscher van Scent Imprint Conservation Dogs. Hij traint regelmatig honden die worden ingezet voor uiteenlopende natuurbeschermings- en opsporingsprojecten in binnen- en buitenland. "Ik ben met Boyd nu ruim een jaar aan het trainen en de medewerking van dierentuinen is hierin essentieel. Alle parken waar dwergnijlpaarden leven, naast ZooParc ook Gaia Zoo en Diergaarde Blijdorp, hebben me enorm geholpen met het leveren van geurmonsters, zoals poep, water waarin de dieren hebben gerold of doeken waarop ze hebben gelegen."
Omdat dwergnijlpaarden zich veel in het water bevinden, is Visscher regelmatig met de kano op pad geweest. Boyd is daardoor getraind om zowel over land als in het water de geur van dwergnijlpaarden te herkennen. Ook heeft hij met Boyd een aantal dierenparken bezocht om over land te oefenen.
Geslaagd
De oefening in ZooParc is soepel verlopen. Boyd wist het verblijf van de dwergnijlpaarden in één keer te vinden. Peters: "Die stonden wel heel even nieuwsgierig te kijken: zij zijn geen honden gewend, omdat die niet toegestaan zijn in de dierentuin. Een van de dieren kwam ook echt even kijken wat er gaan de was. Maar daarna gingen ze weer hun gewone gang. Dus wat ons betreft een geslaagde oefening."
De komende week zal Boyd nog enkele oefeningen doen en daarna stapt hij samen met Visscher en enkele projectmedewerkers van IBREAM op het vliegtuig naar Ivoorkust om te testen of Boyd het dwergnijlpaard nu ook in het oerwoud kan vinden. Paris: "We zijn er klaar voor."
Beelden ZooParc.
